Er zijn al 40.000 titels over de Kennedy’s geschreven. Dat duizelingwekkende getal wordt tenminste genoemd op de website van Erik Varekamp, tekenaar van ‘De Kennedy Files’. Hij werkt aan deze stripreeks met scenarist Mick Peet, met wie hij eerder al het leven van Prins Bernhard verstripte onder de titel ‘Agent Orange’. Omdat vandaag de 100ste geboortedag van John F. Kennedy wordt herdacht, stellen we de logische vraag: moest er nóg een titel bij? Varekamp heeft zijn antwoord paraat: “‘De Kennedy Files’ is de eerste graphic novel over dit onderwerp. In de jaren ’60 had je wel een soort helden-epos in stripvorm, en het Warren Commission Report over de aanslag op JFK is verstript, maar tot onze verbazing zijn wij de eersten die een stripbiografie maken.”
Niet verwonderlijk dus dat zeven Amerikaanse uitgeverijen zich hebben gemeld en dat de Franse stripgigant Dargaud de rechten heeft gekocht (zeldzaam, voor een Nederlandse titel). Ook de Tsjechen hebben interesse, want de strip schenkt aandacht aan het Verdrag van München uit 1938, dat de annexatie van Sudetenland door de nazi’s gedoogde. Die historische focus zegt alles over het karakter van ‘De Kennedy Files’. Het is geen ‘satirische biografische strip’, een term die aanvankelijk betrekking had op ‘Agent Orange’, maar ‘onthullingsjournalistiek in stripvorm’, eigenlijk een nieuw genre. Mick Peet geeft een voorbeeld: “Toen wij aan dit project begonnen wisten wij nog niet hoe belangrijk stamvader Joe Kennedy voor de geschiedenis was. Hij was als zakenman tegen inmenging in de oorlog en wilde de visie van piloot Charles Lindbergh weten. Lindbergh sprak vervolgens met Hermann Göring, hoofd van de Luftwaffe, die hem productiecijfers van Duitse vliegtuigen liet zien die tien keer te hoog waren. Joe Kennedy rapporteerde deze cijfers aan de Britse premier Chamberlain, en die concludeerde: Duitsland is te sterk, deze oorlog gaan we verliezen! Chamberlains befaamde lafheid was dus gebaseerd op valse cijfers van de Luftwaffe. In de JFK Library ligt de zogeheten Lindbergh Memo waarin je dit kunt nalezen, maar je krijgt hem niet te zien. Jammer, want we wilden hem graag in onze appendix opnemen, zoals we eerder de veelbesproken NSDAP-kaart van Prins Bernhard hebben afgebeeld.” Varekamp heeft een stapel naslagwerken over Kennedy in zijn atelier liggen. Eén daarvan is ‘The Patriarch’, een dikke pil over Joe Kennedy, waarin Lindberghs rapportage opvallend genoeg niet wordt genoemd. Des te triomfantelijker dat Peet en Varekamp er wèl van weten. “Wij reconstrueren de geschiedenis,” verklaren ze trots.
John Fitzgerald Kennedy (1917-2017) was de beroemdste Amerikaanse president, wrang genoeg dankzij de aanslag op zijn leven in Dallas, op 22 november 1963. Wanneer komt deze iconische gebeurtenis aan bod? “Hij wordt pas doodgeschoten in deel twaalf,” zegt Varekamp grappend, maar veel zal het niet schelen. De opkomst en ondergang van de Kennedy-dynastie is complex en er duiken telkens nieuwe aspecten op die een plekje moeten krijgen. Peet en Varekamp werken op basis van ‘voortschrijdend inzicht’ en passen het scenario aan waar nodig. “Het is gewoon teveel om in één keer te bevatten,” zegt scenarist Peet, “we gaan haasje-over van scène naar scène. Bovendien, ik kan wel van alles verzinnen, maar Erik moet het ook nog tekenen, en rekening houden met compositie, camera-voering en belichting, want het moet er wel aantrekkelijk uit blijven zien.”
Enkele maanden terug verscheen het eerste deel van ‘De Kennedy Files’, er wordt nu hard gewerkt aan nummer twee. Hierin gaat Jack, zoals John F. in familiekring werd genoemd, op reis door Europa. Deels als vakantie, deels om rapporten te schrijven voor zijn vader die ambassadeur is in Londen, en deels voor zijn afstudeerproject aan Harvard. Er wordt in dat tweede deel uitgebreid aandacht besteed aan de Europese toer, ook vanwege de timing: Jack begint eraan in mei ’39, vier maanden later valt Duitsland Polen binnen. De latere president van de Verenigde Staten heeft een neusje voor politieke turbulentie, maar is dan nog wel een beetje naïef. “Wow!”roept hij. “Hitlers Autobahnen zijn de beste wegen ter wereld!” Varekamp brengt het voor ons in beeld, met een kilometerpaaltje ernaast. München is om de hoek.
Kadertje:
In Amerika wordt de JFK Centennial groots aangepakt. Er verschijnen boeken, er zijn exposities, er worden concerten en lezingen gegeven. De United States Postal Service komt met een bijzonder postzegelvel. Hierop zie je een foto van Kennedy die is genomen op 6 september 1960, in Seattle. Hij stond op het punt een speech te geven, keek omhoog naar zijn fans op een kantoorgebouw en zei: “Ik spreek tot hen die in de toekomst geloven. Geef me je hulp, je hart, je stem… en dit land zal weer in beweging komen.”
Recente reacties