Nieuwe preutsheid in de strip?

rembrandtEind januari publiceerde De Groene Amsterdammer een prikkelend omslagartikel onder de titel ‘Eén string maakt nog geen zomer – De nieuwe preutsheid’. Er werd een boude bewering aan toegevoegd, namelijk dat seks voor jongeren niet meer cool zou zijn. Wie wel eens een aflevering heeft gezien van Jordi Shore zou tot andere conclusies kunnen komen, maar dat is nu even bijzaak. Het VPRO-radioprogramma De Avonden wijdt deze week namelijk een reeks uitzendingen aan die veronderstelde nieuwe preutsheid en introduceert het thema alsvolgt: “Seksualiteit had een vanzelfsprekende plaats in de wereld van de kunsten. Maar dat is veranderd. In de themaweek ‘Seks… Geen kunst!’ onderzoekt De Avonden waar de seks is gebleven.”

Op vrijdag 17 mei zit ikzelf in de uitzending, samen met Erik Noomen (voormalig eindredacteur van stripblad Eisner) om twintig minuten te praten over “dat tweekoppige ding”: Robert en Aline Crumb tijdens De Daad, de piemel van Rembrandt in de optiek van Typex* en de 175 succesvolle delen van de Zwarte Sombrero-reeks. Om maar wat te noemen, want nadat de VPRO mij had benaderd besefte ik onmiddellijk dat het onderwerp sex & strips tamelijk oeverloos is. Het valt mij overigens tegen van De Groene Amsterdammer dat ze in de valkuil van HP/De Tijd trappen en via het constateren van een non-trend proberen de losse verkoop op te krikken, maar afgezien daarvan dringt zich dus de vraag op: waar moet je aan denken bij sex, strips & preutsheid? Fantagraphics, ’s werelds grootste verspreider van alternatieve strips, heeft een omvangrijke subafdeling die Eroscomix heet en in zijn digitale catalogus honderden vieze stripjes bundelt in series als Anything Goes (waaronder Anal Intruders From Uranus), Wacky Stuff (bijvoorbeeld Captain Hard-On) en Classic Filth (met antieke Tijuana Bibles). Voor de liefhebber, want anderen worden er niet mee lastiggevallen; in de papieren catalogus wordt de klant alleen geattendeerd op het bestaan van deze zijtak. Libertijns of preuts?

In december 2006 organiseerde het Stripmuseum in Groningen een tentoonstelling over sex in strips onder de titel ‘Striptease’ en deze werd nadrukkelijk gepresenteerd als 18+, om ouders met kinderen te waarschuwen hier niet binnen te gaan. Libertijns of preuts? Verkeerde vraag, want geconfronteerd worden met andermans edele en veelal onedele delen moet op basis van vrijwilligheid gebeuren, lijkt mij, niet opdringerig en in your face. In onze gepornoficeerde samenleving word je toch al doodgegooid met alle denkbare uitingen en vormen van hitsigheid, en ik denk dat de term Nieuwe Preutsheid beter kan worden vervangen door Nieuwe Murwheid: wanneer alle grenzen zijn overschreden, begint het grote gapen. Voorbeeldje: de bejaardensex van de Crumbs in ‘Getekend Leven’ veroorzaakt eerder meewarigheid dan  verontwaardiging.

Lang, lang geleden bestond het krantje Hitweek en daarin stond een tekening van een halfnaakte Sneeuwwitje omringd door zeven geile kabouters: dat was gewaagd en shockerend. Als Kim Duchateau nu een stripje maakt waarin zijn heldin Esther Verkest naakt op een piano ligt, met riemen vastgebonden omdat de pianist daar wild van wordt, glimlachen we. Die Kim! We zijn volwassen geworden.

Toch keek ik wel even op van de piemel van Rembrandt, die de broers Olivier & Denis Deprez zo ongegeneerd in beeld brengen in hun strip-biografie uit 2008, die de Typex-versie voorafging. Maar dat komt doordat Rembrandt een icoon is, een heilige en dus een geslachtsloze. De onbeschaamdheid van Deprez en Deprez zit ‘m dan ook niet in het afbeelden van het geslachtsdeel als zodanig, maar in het al te menselijk maken van het goddelijke. De ware Rembrandt heeft helemaal geen piemel!

De Avonden, elke werkdag van 21 uur to 23 uur op radio 6. Illustratie: Olivier & Denis Deprez.

*Erratum: ik heb in mijn stukje over de preutsheid op Facebook twee piemels door elkaar gehaald. Typex laat op bladzijde 205 het geslachtsdeel van zoon Titus zien, terwijl Olivier en Denis Deprez in hun eigen Rembrandt-verstripping de erectie van de vader in beeld brengen! [Geplaatst op Facebook, op 14 mei om 15.57 uur]

http://www.radio6.nl/uitzending/204986.html

Geplaatst in Beeldcultuur
Categorieën
Spring naar toolbar